การเงินบมจ.ล็อกซเล่ย์และบริษัทย่อยสิ้นสุด31ธ.ค 2540และ2539

31 March 1998
โปรดดูรายงานการสอบบัญชีของนายวิเชียร ธรรมตระกูล ลงวันที่ 25 มีนาคม 2541 และหมายเหตุประกอบงบการเงิน บริษัท ล็อกซเล่ย์ จำกัด (มหาชน) และ บริษัทย่อย หมายเหตุประกอบงบการเงิน วันที่ 31 ธันวาคม 2540 และ 2539 1. วิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจของประเทศ งบการเงินสำหรับปีสิ้นสุดวันที่ 31 ธันวาคม 2540 นี้ได้รวมผลกระทบจากวิกฤติการณ์ทาง เศรษฐกิจและการเงินที่มีต่อบริษัท บริษัทย่อยและบริษัทร่วมเท่าที่บริษัทดังกล่าวทราบและสามารถ ประมาณการได้ วิกฤติการณ์ดังกล่าวเป็นผลมาจากความผันผวนของค่าเงินตราสกุลต่าง ๆ ของ ประเทศในภูมิภาคเอเซียแปซิฟิค ตลาดหุ้น อัตราดอกเบี้ย และภาวะเศรษฐกิจในประเทศที่ซบเซา และถดถอยอย่างต่อเนื่องในปี 2540 ภาวะวิกฤติดังกล่าวยังคงมีอยู่และอาจมีผลกระทบต่อการดำ เนินงานของบริษัท บริษัทย่อยและบริษัทร่วมอย่างต่อเนื่องต่อไปอีกในอนาคต ผลที่สุดของความไม่ แน่นอนในอนาคตยังไม่สามารถทราบได้ในปัจจุบัน งบการเงินสำหรับปีสิ้นสุดวันที่ 31 ธันวาคม 2540 นี้ จึงไม่ได้รวมรายการปรับปรุงที่อาจมีขึ้นจากผลของความไม่แน่นอนในอนาคต ดังกล่าว อย่างไรก็ดี บริษัทดังกล่าวจะรายงานผลกระทบที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ไว้ในงบการเงินเมื่อทราบและ สามารถประมาณการได้ 2. เกณฑ์ในการจัดทำงบการเงินรวม งบการเงินรวมนี้ได้รวมบัญชีของบริษัท ล็อกซเล่ย์ จำกัด (มหาชน) และบริษัทต่าง ๆ ซึ่งเป็นบริษัทย่อยที่บริษัท ล็อกซเล่ย์ จำกัด (มหาชน) ถือหุ้นโดยทางตรงหรือทางอ้อมหรือ บริษัทที่ บริษัท ล็อกซเล่ย์ จำกัด (มหาชน) มีอำนาจควบคุม ดังต่อไปนี้ อัตราร้อยละของหุ้นที่ถือครอง ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 2539 ทางตรง ทางอ้อม ทางตรง ทางอ้อม บริษัทย่อย บริษัท ล็อกซเล่ย์ บิสซิเนส อินฟอร์เมชั่น เทคโนโลยี จำกัด 99 - 99 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ เมียนมาร์ จำกัด (ยังไม่ได้ประกอบพาณิชยกิจหลัก) 99 - 99 - - 2 - อัตราร้อยละของหุ้นที่ถือครอง ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 2539 ทางตรง ทางอ้อม ทางตรง ทางอ้อม บริษัท ล็อกซเล่ย์ ไวร์เลส จำกัด (เดิมชื่อบริษัท เซลลูล่าร์ โปรดักส์ แอนด์ เซอร์วิส จำกัด) 99 - 99 - บริษัท จาโก จำกัด (ยังไม่ได้ประกอบพาณิชยกิจหลัก) 99 - 99 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ ยูทีลิตี้ส์ เซอร์วิส จำกัด 90 - 90 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ คอมแวร์ จำกัด 70 - 70 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ แปซิฟิค จำกัด 70 - 70 - บริษัท โอเพ่น ซิสเต็มส์ อินทิเกรเตอร์ จำกัด 83 - 67 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ นิวเท็ค จำกัด 67 - 67 - บริษัท การค้าลาว จำกัด 67 - 67 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ อินฟอร์เมชั่น จำกัด 65 - 65 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ อินฟอร์เมชั่น เซอร์วิส จำกัด 65 - 65 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ บรอดคาสท์ แอนด์ มีเดีย จำกัด 60 - 60 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ อินฟรา จำกัด 60 - 60 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ เพจโฟน จำกัด 55 - 55 - บริษัท ล็อกซ์ดาต้า จำกัด 52 - 52 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ แซทเทลไลท์ คอมมิวนิเคชั่นส์ จำกัด (ยังไม่ได้ประกอบพาณิชยกิจหลัก) 51 - 51 - บริษัท โปรเฟชชั่นนัล คอมพิวเตอร์ จำกัด - 99 - 99 บริษัท ล็อกซเล่ย์ อินเตอร์กราฟ (ประเทศไทย) จำกัด - 50 40 - บริษัท ไดนามิค อินทิเกรเตอร์ คอร์ปอเรชั่น จำกัด - 50 - 40 บริษัท ฮัทชิสัน เทเลคอมมิวนิเคชั่นส์ (ประเทศไทย) จำกัด - 55 55 - บริษัท ทีเอ็นที ลอจีสติกส์ (ประเทศไทย) จำกัด - - 51 - บริษัท แอล เวฟ จำกัด - - 99 - - 3 - อัตราร้อยละของหุ้นที่ถือครอง ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 2539 ทางตรง ทางอ้อม ทางตรง ทางอ้อม บริษัทที่บริษัท ล็อกซเล่ย์ จำกัด (มหาชน) มีอำนาจควบคุม บริษัท ล็อกซเล่ย์ เทรดดิ้ง จำกัด 50 - 50 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ พลังงาน จำกัด (ยังไม่ได้ประกอบพาณิชยกิจหลัก) 45 - 45 - บริษัท ล็อกซเล่ย์ พร็อพเพอร์ตี้ ดีเวลลอปเม้นท์ จำกัด 40 - 40 - บริษัท นอร์ธ-อีสท์ เอเซีย เทเลโฟน แอนท์ เทเลคอมมูนิเคชั่น จำกัด - 49 - 49 บริษัท ล็อกซเล่ย์ วีดีโอ โพสต์ (กรุงเทพ) จำกัด - 31 - 31 รายการบัญชีที่เป็นสาระสำคัญที่เกิดขึ้นระหว่างบริษัทและบริษัทย่อยต่าง ๆ ดังกล่าวข้างต้น ได้แสดงหักกลบลบกันในงบการเงินรวมนี้แล้ว ในเดือนพฤษภาคม 2537 บริษัทได้ลงทุนในหุ้นทุนของบริษัท ฮัทชิสัน เทเลคอม- มิวนิเคชั่นส์ (ประเทศไทย) จำกัด (ฮัทชิสัน) เพิ่มขึ้นจากเดิมร้อยละ 45 เป็นร้อยละ 55 ณ วันที่บริษัทซื้อหุ้นของฮัทชิสัน บริษัทต้องจ่ายเงินค่าซื้อหุ้นเกินกว่ามูลค่าสินทรัพย์สุทธิของบริษัท ดังกล่าว ซึ่งเป็นผลให้บริษัทต้องบันทึกผลต่างดังกล่าวไว้ในบัญชี เงินลงทุนในบริษัทย่อยส่วนที่เกิน กว่าสินทรัพย์สุทธิ ภายใต้สินทรัพย์อื่น ซึ่งตัดบัญชีเป็นค่าใช้จ่ายภายในเวลาประมาณ 12 ปี ยอดคง เหลือที่ยังไม่ได้ตัดบัญชี ณ วันที่ 31ธันวาคม 2539 มีจำนวนเงินประมาณ 26.4 ล้านบาท อนึ่ง เนื่องจากบริษัทถือหุ้นในบริษัท ฮัทชิสัน เทเลคอมมิวนิเคชั่นส์ (ประเทศไทย) จำกัด (ฮัทชิสัน) เพิ่มขึ้นจากเดิมร้อยละ 45 เป็นร้อยละ 55 ในเดือนพฤษภาคม 2537 ดังกล่าวข้างต้น ดังนั้นบริษัทจึงเปลี่ยนแปลงการรับรู้ผลขาดทุนสะสมเกินทุนในบริษัทดังกล่าวที่มีอยู่เดิมและที่เกิดขึ้น ใหม่โดยในช่วงที่บริษัทถือหุ้นของบริษัทนี้เพียงร้อยละ 45 บริษัทบันทึกบัญชีเงินลงทุนในฮัทชิสันตาม วิธีส่วนได้เสีย บริษัทจึงไม่ได้บันทึกรับรู้ผลขาดทุนสะสมเกินทุนที่เป็นส่วนของ - 4 - บริษัทในงบการเงิน อย่างไรก็ดี เมื่อบริษัทถือหุ้นร้อยละ 55 บริษัทต้องนำงบการเงินของ ฮัทชิสัน มาจัดทำงบการเงินรวม ในการนี้บริษัทได้บันทึกรับรู้ผลขาดทุนสะสมเกินทุนของฮัทชิสัน ทั้งหมดในงบการเงินรวมด้วย ซึ่งผลขาดทุนดังกล่าวได้รวมผลขาดทุนในฮัทชิสันที่เป็นส่วนของผู้ถือ หุ้น ส่วนน้อยจำนวน 60.4 ล้านบาท ซึ่งบริษัทได้บันทึกรอตัดบัญชีไว้ในบัญชีสินทรัพย์อื่นและตัดบัญชี เป็นค่าใช้จ่ายโดยวิธีเส้นตรงภายในเวลาประมาณ 12 ปี นอกจากนี้บริษัทจะนำส่วนแบ่งกำไร ของฮัทชิสันที่เป็นของผู้ถือหุ้นส่วนน้อยมาหักออกจากยอดที่ยังตัดบัญชีไม่หมดเมื่อฮัทชิสันมีกำไรด้วย อย่างไรก็ตาม ในปี 2539 ฮัทชิสันได้เพิ่มทุนจดทะเบียนของบริษัททำให้ขาดทุนสะสมเกินทุนของ ฮัทชิสันหมดไป บริษัทจึงได้ปรับปรุงยอดคงเหลือในขาดทุนสะสมเกินทุนส่วนที่เป็นของผู้ถือหุ้นส่วนน้อย ที่ยังไม่ได้ตัดบัญชีจำนวนเงินรวมประมาณ 35.8 ล้านบาท กับส่วนของผู้ถือหุ้นส่วนน้อยในฮัทชิสันซึ่ง เพิ่มขึ้นจากการเพิ่มทุนดังกล่าว ในเดือนสิงหาคม 2540 บริษัทย่อยแห่งหนึ่งได้ซื้อหุ้นทุนของฮัทชิสันทั้งหมดจากบริษัทและผู้ถือหุ้น รายอื่น ในการนี้ บริษัทย่อยดังกล่าวต้องจ่ายเงินค่าซื้อหุ้นเกินกว่ามูลค่าสินทรัพย์สุทธิของบริษัทดัง กล่าว ซึ่งได้แสดงไว้ในบัญชี เงินลงทุนในบริษัทย่อยส่วนที่เกินกว่าสินทรัพย์สุทธิ ภายใต้สินทรัพย์อื่น ซึ่งบริษัทย่อยตัดบัญชีเป็นค่าใช้จ่ายภายในเวลาประมาณ 8 ปี ยอดคงเหลือที่ยังไม่ได้ตัดบัญชี ณ วัน ที่ 31 ธันวาคม 2540 มีจำนวนเงินประมาณ 83.1 ล้านบาท บริษัทได้นำงบการเงินของบริษัท ล็อกซเล่ย์ เทรดดิ้ง จำกัด ซึ่งบริษัทลงทุนไว้ร้อยละ 50 ในเดือนพฤษภาคม 2537 มารวมในการจัดทำงบการเงินรวมด้วย ทั้งนี้ เนื่องจากบริษัทมีอำนาจใน การควบคุม ณ วันที่บริษัทซื้อหุ้นของบริษัท ล็อกซเล่ย์ เทรดดิ้ง จำกัด บริษัทได้จ่ายเงินค่าซื้อหุ้นเกิน กว่ามูลค่าสินทรัพย์สุทธิของบริษัทดังกล่าว ซึ่งเป็นผลทำให้บริษัทต้องบันทึกผลต่าง ดังกล่าวไว้ในบัญชี เงินลงทุนในบริษัทย่อยส่วนที่เกินกว่าสินทรัพย์สุทธิ ภายใต้สินทรัพย์อื่น ซึ่งตัดบัญชีเป็นค่าใช้จ่ายภาย ในเวลา 15 ปี ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 ยอดคงเหลือที่ยังไม่ได้ตัดบัญชีมีจำนวนเงินประมาณ 39.6 ล้านบาท นอกจากนี้ ในการนำงบการเงินของบริษัท ล็อกซเล่ย์ เทรดดิ้ง จำกัด มาจัดทำ งบการเงินรวมนั้น บริษัทได้บันทึกผลขาดทุนในขาดทุนสะสมเกินทุนของบริษัท ล็อกซเล่ย์ เทรดดิ้ง จำกัด ทั้งหมดในงบการเงินรวมด้วย ผลขาดทุนดังกล่าวได้รวมผลขาดทุนที่เป็นส่วนของผู้ถือหุ้น ส่วนน้อยจำนวน 27 ล้านบาท ซึ่งบริษัทได้บันทึกรอตัดบัญชีไว้ในบัญชีสินทรัพย์อื่นและตัดบัญชีเป็นค่า ใช้จ่ายภายในเวลา 15 ปี อย่างไรก็ดี บริษัทได้นำส่วนแบ่งในกำไรของบริษัท ล็อกซเล่ย์ เทรดดิ้ง จำกัด เฉพาะที่เป็นของผู้ถือหุ้นส่วนน้อยมาหักออกจากยอดคงเหลือในบัญชีดังกล่าวหมดแล้วในปี 2538 - 5 - ในระหว่างไตรมาสที่สามของปี 2539 บริษัทได้เข้าลงทุนในหุ้นทุนของบริษัท ล็อกซเล่ย์ ยูทิลิตี้ส์ เซอร์วิส จำกัด จำนวนร้อยละ 90 ในการนี้ บริษัทได้จ่ายเงินค่าหุ้นเกินกว่ามูลค่าสินทรัพย์ สุทธิของบริษัทดังกล่าวซึ่งเป็นผลทำให้บริษัทต้องบันทึกผลต่างดังกล่าวไว้ในบัญชี เงินลงทุนในบริษัท ย่อยส่วนที่เกินกว่าสินทรัพย์สุทธิ ภายใต้สินทรัพย์อื่น ซึ่งตัดบัญชีเป็นค่าใช้จ่ายภายในเวลาประมาณ 15 ปี ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 ยอดคงเหลือในบัญชีดังกล่าวที่ยังไม่ได้ตัดบัญชีมีจำนวนเงิน ประมาณ 53.6 ล้านบาท 3. นโยบายการบัญชีที่สำคัญ ค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ บริษัทและบริษัทย่อยตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญตามจำนวนหนี้ที่คาดว่าจะเรียกเก็บเงินไม่ได้ จากลูกหนี้ที่มีอยู่ จำนวนหนี้ที่คาดว่าจะเรียกเก็บไม่ได้นี้ประมาณขึ้นจากประสบการณ์การเรียกเก็บ หนี้ในอดีตควบคู่กับการวิเคราะห์ฐานะการเงินในปัจจุบันของลูกหนี้ สินค้าคงเหลือ บริษัทและบริษัทย่อยตีราคาสินค้าคงเหลือในราคาทุนถัวเฉลี่ยหรือราคาตลาดที่ต่ำกว่า เงินลงทุนในหุ้นทุน บริษัทบันทึกเงินลงทุนในหุ้นทุนของบริษัทร่วมสำหรับงบการเงินรวมและเงินลงทุน ในหุ้นทุน ของบริษัทย่อยและบริษัทร่วมสำหรับงบการเงินเฉพาะบริษัทตามวิธีส่วนได้เสีย ในกรณีที่บริษัทย่อย และ/หรือบริษัทร่วมแสดงผลการดำเนินงานขาดทุน บริษัทจะหยุดบันทึกเงินลงทุนตามวิธีส่วนได้เสีย เมื่อยอดคงเหลือในบัญชีเงินลงทุนของบริษัทย่อยและ/หรือบริษัทร่วมนั้นลดลงเป็นศูนย์และหลังจากนั้น จะไม่บันทึกรับรู้ส่วนแบ่งผลขาดทุนเพิ่มอีก บริษัทจะกลับมาบันทึกเงินลงทุนตามวิธีส่วนได้เสียอีกครั้ง ก็ต่อเมื่อในเวลาต่อมาบริษัทย่อยและ/หรือบริษัทร่วมนั้นมีกำไรและส่วนแบ่งของกำไรดังกล่าวที่เป็น ของบริษัทมีจำนวนเท่ากับส่วนแบ่งผลขาดทุนที่บริษัท ยังไม่ได้บันทึกรับรู้เนื่องจากการหยุดใช้วิธีส่วน ได้เสียดังกล่าว เงินลงทุนในหุ้นทุนของบริษัทอื่นที่เกี่ยวข้องกันซึ่งถือไว้เป็นเงินลงทุนระยะยาวตีราคาในราคา ทุน กำไรหรือขาดทุนจากเงินลงทุนดังกล่าวจะบันทึกบัญชีเมื่อจำหน่ายเงินลงทุนนั้นแล้ว - 6 - ค่าเสื่อมราคาและค่าใช้จ่ายตัดบัญชี บริษัทและบริษัทย่อยตัดค่าเสื่อมราคาอาคารและอุปกรณ์โดยวิธีเส้นตรงตามอายุการใช้งาน โดยประมาณของสินทรัพย์เป็นเวลา 5 ปี ถึง 25 ปี เครื่องมือและอุปกรณ์ภายใต้สัญญาบริการที่ ผูกพันที่จะต้องโอนกรรมสิทธิ์ให้คู่สัญญาตามที่กล่าวในหมายเหตุ 4.15 ตัดบัญชีเป็นค่าใช้จ่ายตาม อายุของสัญญาที่เกี่ยวข้อง ค่าธรรมเนียมจัดจำหน่ายหุ้นกู้แปลงสภาพตัดบัญชีเป็นค่าใช้จ่ายโดยวิธีเส้นตรงเป็นเวลา 5 ปี การแปลงค่างบการเงินที่เป็นเงินตราต่างประเทศ งบการเงินของบริษัทย่อยที่ตั้งอยู่ในต่างประเทศที่นำมาจัดทำงบการเงินรวมนี้ได้จัดทำขึ้น โดยใช้สกุลเงินตราต่างประเทศของประเทศนั้น ๆ เป็นหน่วยเงินตราซึ่งใช้ในการรายงาน งบการเงินดังกล่าวได้ถูกแปลงค่าเป็นเงินบาทเพื่อวัตถุประสงค์ในการจัดทำงบการเงินรวมดังนี้ ก) สินทรัพย์และหนี้สินใช้อัตราแลกเปลี่ยนของธนาคาร ณ วันที่ในงบดุล ยกเว้นยอดคงเหลือของ บัญชีระหว่างกัน ซึ่งแปลงค่าโดยใช้อัตราแลกเปลี่ยน ณ วันที่เกิดรายการ และ ข) รายได้และค่า ใช้จ่ายใช้อัตราถัวเฉลี่ย กำไรหรือขาดทุนจากการแปลงค่าแสดงไว้เป็น ผลสะสมของการปรับปรุง ที่เกิดจากการแปลงค่างบการเงินที่เป็นเงินตราต่างประเทศ ซึ่งแสดงไว้ภายใต้ส่วนของผู้ถือหุ้นใน งบดุล รายการบัญชีที่เป็นเงินตราต่างประเทศ บริษัทและบริษัทย่อยบันทึกรายการบัญชีที่เป็นเงินตราต่างประเทศเป็นเงินบาทโดยใช้อัตรา แลกเปลี่ยน ณ วันที่เกิดรายการ สินทรัพย์และหนี้สินที่เป็นเงินตราต่างประเทศซึ่งมียอดคงเหลือ ณ วันที่ในงบดุล แปลงค่าโดยใช้อัตราแลกเปลี่ยน ณ วันดังกล่าวหรือตามอัตราแลกเปลี่ยนตาม สัญญาซื้อขายล่วงหน้าแล้วแต่กรณี กำไรหรือขาดทุนจากการแปลงค่าบันทึกเป็นรายได้หรือค่าใช้จ่าย ในปีปัจจุบัน การรับรู้รายได้และต้นทุน บริษัทและบริษัทย่อยบันทึกรายได้ตามสัญญาซึ่งต้องใช้เวลาในการติดตั้งเป็นเวลานานตาม สัดส่วนของงานที่แล้วเสร็จ ส่วนต้นทุนที่เกี่ยวข้องจะบันทึกบัญชีเมื่อเกิดรายการ - 7 - กำไร (ขาดทุน) ต่อหุ้น กำไร (ขาดทุน) ต่อหุ้นคำนวณโดยการหารกำไร (ขาดทุน) สุทธิด้วยจำนวนหุ้นที่มีอยู่ ณ วันสิ้นปี บริษัทไม่ได้แสดงกำไรต่อหุ้นแบบลดลงเต็มที่เพื่อการเปรียบเทียบ เนื่องจากกำไรต่อหุ้น ขั้นพื้นฐานเป็นขาดทุนต่อหุ้นในปี 2540 และการลดลงของกำไรต่อหุ้นแบบลดลงเต็มที่ที่คำนวณได้ มีจำนวนไม่เป็นสาระสำคัญในปี 2539 4. ข้อมูลเพิ่มเติม 4.1 รายการบัญชีกับบริษัทที่เกี่ยวข้องกัน ส่วนหนึ่งของรายได้จากการขายผลิตภัณฑ์และบริการ ค่าธรรมเนียมและรายได้อื่น ต้นทุนขายและบริการ และค่าใช้จ่ายในการขายและบริหาร เป็นรายการที่เกิดขึ้นกับบริษัทย่อย บริษัทร่วมและบริษัทอื่นที่เกี่ยวข้องกันบางแห่ง บริษัทเหล่านี้เกี่ยวข้องกันโดยมีผู้ถือหุ้น กรรมการ และ/หรือ ผู้บริหารในตำแหน่งที่สำคัญร่วมกัน งบการเงินเฉพาะบริษัทและ งบการเงินรวมนี้รวม ผลของรายการดังกล่าวตามเกณฑ์ที่ตกลงร่วมกันระหว่างบริษัทกับบริษัทที่เกี่ยวข้องกันดังกล่าว ยอดคงเหลือที่เป็นสาระสำคัญที่มีกับบริษัทที่เกี่ยวข้องกันเหล่านี้ ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 และ 2539 ได้แสดงแยกไว้ต่างหากในงบดุล รายการบัญชีที่เป็นสาระสำคัญที่เกิดขึ้นในระหว่างปี 2540 และ 2539 ซึ่งรวมอยู่ใน งบการเงินรวมและงบการเงินเฉพาะบริษัทมีดังนี้ พันบาท งบการเงินรวม งบการเงินเฉพาะบริษัท 2540 2539 2540 2539 ขายผลิตภัณฑ์และบริการ 82,177 578,766 472,260 749,443 ค่าธรรมเนียมและรายได้อื่น 96,701 55,148 118,702 162,941 ต้นทุนขายและบริการ 373,073 650,981 683,138 850,021 ค่าใช้จ่ายในการขายและบริหาร - - 6,094 137,070 - 8 - 4.2 การเปลี่ยนแปลงวิธีการบัญชีเกี่ยวกับภาษีเงินได้ เริ่มตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2540 บริษัทถือปฏิบัติในการบันทึกภาษีเงินได้รอตัดบัญชีซึ่ง เกิดจากความแตกต่างด้านเวลาในการรายงานรายได้ และค่าใช้จ่ายทางการเงินและภาษีอากร ภาษีเงินได้สำหรับรายการที่ยังถือเป็นรายได้หรือค่าใช้จ่ายไม่ได้ในการคำนวณภาษีเงินได้ตาม ประมวลรัษฎากรได้บันทึกไว้ในบัญชี ภาษีเงินได้รอตัดบัญชี ในงบดุลปี 2540 ซึ่งจะบันทึกเป็นรายได้ หรือตัดบัญชีเป็นค่าใช้จ่ายทางภาษีเมื่อรายได้หรือค่าใช้จ่ายที่บันทึกไว้เกิดขึ้นจริงหรือถือหักเป็นค่า ใช้จ่ายได้แล้วในการคำนวณภาษีเงินได้ ผลจากการบันทึกภาษีเงินได้ตามวิธีดังกล่าวข้างต้นมีผลทำ ให้ขาดทุนสุทธิสำหรับปีสิ้นสุดวันที่ 31 ธันวาคม 2540 ลดลงเป็นจำนวนเงิน 1,757.6 ล้านบาท ทั้งนี้เป็นการบันทึกผลสะสมของภาษีเงินได้รอตัดบัญชีสำหรับความแตกต่างด้านเวลาของปีปัจจุบัน (เป็นจำนวนเงินประมาณ 1,680 ล้านบาท) และของปีก่อน ๆ จนถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2539 (เป็นจำนวนเงินประมาณ 77.6 ล้านบาท) งบการเงินของบริษัทย่อยที่รวมอยู่ในงบการเงินนี้ไม่ได้ปรับปรุงด้วยผลกระทบจากการเปลี่ยน แปลงวิธีการบัญชีเกี่ยวกับภาษีเงินได้ อย่างไรก็ตาม ฝ่ายบริหารเชื่อว่าผลกระทบดังกล่าว จะไม่เป็น สาระสำคัญต่องบการเงินนี้ (ยังมีต่อ)